Pijn

De laatste decennia is er een toename geweest in het gebruik van opioïden voor chronische niet-kanker gerelateerde pijn. Ondanks dat opioïden onmisbaar blijven in de behandeling van acute pijn en pijn bij kanker, is de laatste jaren ook het inzicht gegroeid dat opioïden bij chronische niet-kanker gerelateerde pijn nauwelijks effectief zijn en wel gepaard gaan met bijwerkingen en risico's.

Op basis hiervan stelt de NHG-standaard pijn dan ook dat er in principe geen indicatie is voor het (langdurig) gebruik van opioïden in deze patiëntenpopulatie. Patiënten met chronische niet-kanker gerelateerde pijn die al opioïden gebruiken zullen er in het algemeen op vooruit gaan in levenskwaliteit als ze de opioïden afbouwen tot stop.

Echter, angst voor toenemende klachten van pijn en eventueel ontwenning kunnen er voor zorgen dat patiënten en behandelaren terughoudend zijn om de opioïden af te bouwen. Bij voorkeur gebeurt het afbouwen onder goede begeleiding van zorgverleners. Om dit in de eerste lijn te kunnen realiseren, was er behoefte aan een praktische handreiking. Het TAPTOE (Tackling And Preventing The Opioid Epidemic) consortium is een samenwerkingsverband tussen verschillende ziekenhuizen, met als doel om het chronisch (ongewenst) gebruik van opioïden terug te dringen. Dit consortium is op basis van de beschikbare literatuur en ervaringen van professionals tot een handreiking gekomen voor het afbouwen van opioïden in de eerste lijn, voorzien van afbouwschema's per opioïd. Hieronder vindt u de handreiking voor afbouwen opiaten in de eerste lijn.

Afbouwen opiaten in de eerstelijn, versie juni 2021

Regionaal perioperatief pijnprotocol, augustus 2022